Wielka katastrofa Trzeciej Drogi. Sensacyjne wieści. No cóż zrobić

“Wielka katastrofa Trzeciej Drogi. Sensacyjne wieści. No cóż zrobić…”

Czym była Trzecia Droga?
„Trzecia Droga” to polityczna koalicja zawiązana 27 kwietnia 2023 r., istniejąca między centrowym ruchem Polska 2050 Szymona Hołowni a konserwatywnym Polskim Stronnictwem Ludowym. Miała stanowić alternatywę wobec zdominowanych przez Prawo i Sprawiedliwość oraz Koalicję Obywatelską (PO-KO) formacji politycznych. W wyborach parlamentarnych w październiku 2023 r. koalicja zdobyła 14,4 % głosów i 65 mandatów. Dzięki temu mogła uczestniczyć w utworzeniu rządu Donalda Tuska.

Pierwsze symptomy załamania
Już po wyborach samorządowych i eurowyborach w 2024 r. sygnały kryzysu zaczęły się nasilać. W wyborach do Parlamentu Europejskiego wynik Trzeciej Drogi był rozczarowujący — tylko 6,97 % głosów i zaledwie trzy mandaty, co wywołało falę niepokoju wewnątrz koalicji.

W dyskusjach politycy PSL mówili, że „Trzecia Droga zaprowadziła nas donikąd”, a część działań oceniała wręcz jako „potężną katastrofę”.

Oficjalny koniec projektu
W kolejnych miesiącach kryzys przybrał realny wymiar rozłamu. W maju–czerwcu 2025 r., szczególnie po fatalnym wyniku Szymona Hołowni w wyborach prezydenckich (tylko 4,99 %), pojawiły się głosy o konieczności rozłamu i rekonstrukcji koalicji rządowej.

17 czerwca 2025 r. PSL formalnie podjął decyzję o zakończeniu projektu Trzeciej Drogi, co znalazło ostateczne potwierdzenie w komunikatach obu liderów – Hołownia przyjął tę decyzję „ze zrozumieniem i wdzięcznością” za dotychczasową współpracę.

Analiza przyczyn porażki
a) Dźwignięta na wyborach służyła tylko wyborom

„Trzecia Droga” była de facto projektem taktycznym – stworzonym głównie na potrzeby wyborów, bez głębszego zaplecza ideowego i synergii organizacyjnej. Po wyborach koalicjanci działali oddzielnie. Nie było realnej integracji struktur, wspólnych projektów ani kultury koalicyjnej.

b) Niewykorzystane obietnice wyborcze

Choć koalicja posiadała kilka ministerstw (łącznie 6) i ważne stanowiska, większość kluczowych postulatów — jak reforma ZUS, rozwój zielonej energii czy ograniczenie handlu w niedzielę — pozostała niezrealizowana.

c) Słaba kampania i niska rozpoznawalność

W partii PSL pojawiały się opinie, że kampania eurowyborcza nie wykorzystała potencjału komunikacyjnego, reagując zbyt późno na tematy przewodnie kampanii konkurentów – jak kwestie historyczne, praworządność czy polityka zagraniczna.

d) Brak wyraźnego lidera i przekazu

Polska 2050 nie zbudowała jeszcze silnej tożsamości politycznej — w opinii komentatorów, ugrupowanie było trudne do odróżnienia od PO, a sam Hołownia był postrzegany jako rozentuzjazmowany rozmówca, ale bez konkretnego głosu politycznego.

Skutki rozłamu
Powrót samodzielnego startu PSL i Polski 2050 — rozpad koalicji otwiera drogę do startu każdej z formacji osobno, co zmienia dynamikę kolejnych wyborów i strategiczne rozmowy koalicyjne.

Osłabienie pozycji w rządzie — brak Spójnego partnera politycznego wewnątrz koalicji może osłabić ich wpływ na decyzje rządowe i jakość reprezentacji interesów poszczególnych formacji.